Палітыка ў галіне інтэлектуальнай уласнасці
Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта
I. _ Агульныя палажэнні
Палітыка ў галіне інтэлектуальнай уласнасці (далей – ІС) Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта (БНТУ) – гэта дакумент стратэгічнага характару, які вызначае мэты БНТУ ў галіне ІС, які ўстанаўлівае базавыя прынцыпы размеркавання правоў на аб'екты інтэлектуальнай уласнасці (далей – АІС), што ствараюцца ў БНТУ, а таксама асновы кіравання ІС.
Палітыка ў галіне ІС БНТУ накіравана на рэалізацыю адзінага падыходу да прыняцця кіраўніцкіх рашэнняў у дачыненні да АІС з забеспячэннем аднастайнага прымянення заканадаўства Рэспублікі Беларусь і актаў міжнароднага права ў галіне ІС.
Палітыка ў галіне ІС БНТУ распрацавана з улікам заканадаўства Рэспублікі Беларусь і актаў міжнароднага права ў галіне ІС, а таксама практыкі ўпраўлення ІС у БНТУ.
Асобныя пытанні рэалізацыі Палітыкі ў галіне ІС канкрэтызуюцца (рэгламентуюцца) у адпаведных лакальных прававых актах БНТУ. Лакальныя прававыя акты БНТУ ў галіне ІС павінны адпавядаць Палітыцы ў галіне ІС БНТУ.
II . Мэты Палітыкі ў галіне ІС
Мэтамі Палітыкі ў галіне ІС БНТУ з'яўляюцца:
- павышэнне эфектыўнасці ўпраўлення ІС БНТУ, у т.л. забеспячэнне стварэння і выкарыстання (камерцыялізацыі) АІС з дасягненнем вынікаў у адпаведнасці з грамадскімі інтарэсамі;
- дасягненне балансу інтарэсаў аўтараў АІС, БНТУ, дзяржаўных заказчыкаў і іншых асоб на аснове патрабаванняў справядлівасці, эканамічнай эфектыўнасці і бесперашкоднага распаўсюджвання навуковых ведаў;
- захаванне першапачатковай накіраванасці дзейнасці БНТУ на распаўсюджванне ведаў і развіццё навукі на карысць усяго грамадства;
- садзейнічанне практыкаарыентаванай падрыхтоўцы кадраў, якія валодаюць ведамі ў галіне ІС.
III . Прынцыпы рэалізацыі Палітыкі ў галіне ІС
Асноўнымі прынцыпамі рэалізацыі Палітыкі ў галіне ІС з'яўляюцца:
- свободное и быстрое распространение научной информации, которое может быть задержано только на минимально необходимый период для обеспечения охраны ОИС;
- поощрение авторов ОИС, лиц, содействующих созданию и использованию ОИС, при создании результатов интеллектуальной деятельности в целях создания передовых, востребованных обществом и экономикой результатов интеллектуальной деятельности (далее – РИД);
- достижение баланса интересов БНТУ и авторов ОИС в вопросах распределения прав на ОИС, передача этих прав авторам при неиспользовании (нецелесообразности использования) ОИС в деятельности БНТУ;
- свобода выбора БНТУ форм правовой охраны РИД, за исключением случаев, предусмотренных законодательством и (или) условиями договоров БНТУ с третьими лицами;
- личная ответственность авторов ОИС за неправомерное раскрытие сущности РИД в публикации, устной презентации или при любом ином публичном раскрытии информации;
- содействие привлечению третьих лиц в качестве партнеров и спонсоров к участию в развитии БНТУ и коммерциализации ОИС;
- содействие проведению научных исследований, направленных на удовлетворение запросов общества и государства и отвечающих приоритетам социально-экономического развития Республики Беларусь;
- обязательность данной политики в области ИС для всех категорий работников и обучающихся БНТУ.
IV. Определение правообладателей
БНТУ является правообладателем ОИС:
- в отношении объектов права промышленной собственности (далее ОПС) – ОИС относится к области деятельности БНТУ при условии, что деятельность, которая привела к их созданию, относится к служебным обязанностям работника, либо ОИС создан в связи с выполнением работником конкретного задания, полученного от БНТУ, либо при их создании работником были использованы опыт или средства БНТУ;
- в отношении объектов авторского права и смежных прав – ОИС создан, осуществлен автором по заданию БНТУ или в порядке выполнения обязанностей, обусловленных трудовым договором с БНТУ.
В случае создания ОИС в результате выполнения работ по договору с третьими лицами правообладатель определяется в соответствии с условиями данного договора.
Вызначэнне ўладальнікаў маёмасных правоў на вынікі навуковай і навукова-тэхнічнай дзейнасці, створаныя за кошт дзяржаўных сродкаў, ажыццяўляецца ў парадку, які вызначаецца заканадаўствам.
Ва ўсіх іншых выпадках праваўладальнікам з'яўляецца аўтар.
Парадак прызнання АІС службовымі, а таксама парадак перадачы правоў на АІС аўтарам устанаўліваецца Палажэннем аб службовых АІС, якое зацвярджаецца Рэктарам БНТУ.
V. _ Рэгуляванне адносін з работнікамі і навучэнцамі
У мэтах рэгулявання адносін з работнікамі і навучэнцамі ў галіне ІС па рашэнні БНТУ можа выкарыстоўвацца адзін з наступных падыходаў:
- заключэнне асобнага дагавора (пагаднення), у якім вызначаны асноўныя правы і абавязкі работніка і/або навучэнца пры стварэнні і выкарыстанні АІС, а таксама правы і абавязкі БНТУ;
- уключэнне правоў і абавязкаў бакоў у галіне ІС у працоўны дагавор (кантракт);
- заключэнне самастойных дагавораў (пагадненняў) у дачыненні да асобных катэгорый або канкрэтных АІС;
- змешаны падыход, у рамках якога ўзаемна дапаўняюцца ўказаныя вышэй падыходы.
VI . Стымуляванне стварэння і выкарыстання АІС
Сістэма стымулявання стварэння і выкарыстання АІС БНТУ ўключае:
- узнагароджанне аўтарам за стварэнне АСС і асобам, якія садзейнічаюць стварэнню дадзенага АСС;
- узнагароджанне аўтарам за выкарыстанне АСС і асобам, якія садзейнічаюць выкарыстанню дадзенага АСС.
Адносіны БНТУ з аўтарамі і асобамі, якія садзейнічаюць стварэнню і/або выкарыстанню АСС, звязаныя з выплатай узнагарод за стварэнне і выкарыстанне, садзейнічанне стварэнню і/або выкарыстанню, рэгулююцца дагаворам паміж імі.
Парадак рэгулявання адносін БНТУ з аўтарамі і асобамі, якія садзейнічаюць стварэнню і/або выкарыстанню АСС, звязаныя з выплатай узнагарод за стварэнне і выкарыстанне, садзейнічанне стварэнню і/або выкарыстанню, устанаўліваецца Палажэннем аб парадку стымулявання работнікаў БНТУ за стварэнне і выкарыстанне АСС, які зацвярджаецца Загадам БНТУ.
Памер узнагароджання за стварэнне аднаго АСС складае:
- аўтарам - 10 (дзесяць) базавых велічынь;
- асобам, якія садзейнічаюць стварэнню, - 4 (чатыры) базавыя велічыні.
Памер узнагароджання за выкарыстанне аднаго АСС складае:
- аўтарам - 40 (сорак) працэнтаў атрыманых па ліцэнзійных і іншых дагаворах сродкаў, якія засталіся ў распараджэнні гэтых юрыдычных асоб пасля выплаты падаткаў, збораў (пошлін) і іншых абавязковых плацяжоў у бюджэт і дзяржаўныя пазабюджэтныя фонды;
- асобам, якія садзейнічаюць выкарыстанню, - не менш за 3 (трох) працэнтаў ад прыбытку, які прыпадае на АПС уласнасці, у тым ліку ад прыбытку па ліцэнзійных і іншых дагаворах, які застаецца пасля выплаты падаткаў, збораў, іншых абавязковых плацяжоў, атрыманай БНТУ ад яго выкарыстання, або 10 (дзесяць) базавых велічынь за поўны год выкарыстання АСС, або іншым спосабам.
Аўтарам і асобам, якія садзейнічаюць стварэнню і выкарыстанню АІС, гарантуецца ажыццяўленне выплат незалежна ад дзеяння/спынення тэрміну працоўнай дамовы з БНТУ.
VII . Арганізацыйнае забеспячэнне кіравання ІС
Рэктар БНТУ:
- зацвярджае Палітыку ў галіне ІС БНТУ і ажыццяўляе канчатковае яе тлумачэнне;
- ажыццяўляе ад імя БНТУ здзелкі з правамі на АІС;
- зацвярджае лакальныя прававыя акты БНТУ ў галіне ІС.
- Прарэктар па навуковай рабоце БНТУ:
- забяспечвае ажыццяўленне ў БНТУ мерапрыемстваў па ўпраўленні ІС;
- ажыццяўляе тлумачэнне палажэнняў Палітыкі ў галіне ІС БНТУ;
- прымае рашэнні па пытаннях у галіне ІС, у тым ліку па скаргах і спрэчках у галіне ІС, бакамі якіх з'яўляюцца асобы, для якіх абавязковыя палажэнні Палітыкі ў галіне ІС БНТУ, за выключэннем скаргаў і спрэчак, якія разглядаюцца ў адпаведнасці з заканадаўствам іншымі органамі і судамі;
- прымае рашэнне аб магчымасці не прымяняць палажэнні Палітыкі ў галіне ІС БНТУ ў дачыненні да канкрэтных АІС.
Стратэгічныя рашэнні па кіраванні ІС у рамках навуковай, навукова-тэхнічнай і інавацыйнай палітыкай БНТУ, якая рэалізуецца, можа прымаць Навукова-тэхнічная рада БНТУ.
Арганізацыю работ па прававой ахове і кіраванні ІС БНТУ ажыццяўляе філіял БНТУ "Навукова-даследчы політэхнічны інстытут". Непасрэднае ўпраўленне ІС БНТУ ажыццяўляе Аддзел навукова-тэхнічнай інфармацыі і маркетынгу філіяла БНТУ "Навукова-даследчы політэхнічны інстытут", у кампетэнцыю якога ўваходзяць наступныя асноўныя функцыі:
- аналіз РІД, якія ствараюцца ў БНТУ з мэтай выяўлення аховаздольных і камерцыйна значных;
- выбар аптымальнай формы прававой аховы АІС;
- забеспячэнне афармлення правоў на АІС;
- прыцягненне трэціх асоб для працэдур патэнтавання і (або) рэгістрацыі АІС;
- арганізацыя, кіраванне і кантроль працэдуры выдачы ахоўных дакументаў;
- узаемадзеянне з аўтарамі, асобамі, якія садзейнічаюць стварэнню і выкарыстанню АІС, на ўсіх этапах працэсу стварэння і выкарыстання АІС;
- организация работы по сбору и распределению вознаграждения за создание и использование ОИС;
- подготовка и предоставление необходимых документов для учета имущественных прав на ОИС в качестве нематериальных активов (далее – НМА), осуществления оценки стоимости ОИС, распределения дохода от коммерциализации ОИС, проведения инвентаризации НМА;
- обеспечение соблюдения установленного порядка распоряжения правами ОИС, созданными в результате выполнения исследований и разработок за счет государственных средств;
- методическое сопровождение организации и проведения патентных исследований;
- регистрация компьютерных программ, правообладателем которых является БНТУ.
Порядок создания и деятельности Отдела научно-технической информации и маркетинга филиала БНТУ «Научно-исследовательский политехнический институт» регулируется Положением об Отделе научно-технической информации и маркетинга филиала БНТУ «Научно-исследовательский политехнический институт».
Коммерциализацию ОИС БНТУ обеспечивают филиал БНТУ «Научно-исследовательский политехнический институт» и Государственное предприятие «Научно-технологический парк БНТУ «Политехник».
Для организационного обеспечения управления ИС БНТУ создана Комиссия по оценке охраноспособных РИД, в компетенции которой входит:
- рассмотрение вопросов установления авторства и определения охраноспособности созданных РИД в качестве ОПС;
- определение целесообразности поддержания в силе ОПС;
- установление целесообразности и определение условий передачи прав на ОПС третьим лицам;
- рассмотрение вопросов совместного с третьими лицами владения ОПС.
Порядок работы Комиссии по оценке охраноспособных РИД, а также ее состав утверждается Ректором БНТУ.
Работники БНТУ в рамках управления ИС:
- обеспечивают выполнение требований, предусмотренных законодательством, Политикой в области ИС БНТУ и иными локальными правовыми актами БНТУ, решениями руководства БНТУ, а также руководствуются условиями трудовых и гражданско-правовых договоров БНТУ с ними;
- содействуют руководству БНТУ, филиалу БНТУ «Научно-исследовательский политехнический институт», Комиссии по оценке охраноспособных РИД в управлении ИС;
- направляют на имя БНТУ уведомление о создании ОИС;
- участвуют совместно с Отделом научно-технической информации и маркетинга филиала БНТУ «Научно-исследовательский политехнический институт» в оформлении прав на созданный ОИС, в том числе путем взаимодействия с патентным органом;
- обеспечивают конфиденциальность сведений о РИД, в том числе составляющих коммерческую тайну, в случаях, предусмотренных локальными правовыми актами, трудовыми и гражданско-правовыми договорами БНТУ с работниками или третьими лицами, решениями руководства БНТУ;
- принимают меры к минимизации конфликтов интересов в области ИС;
- при наличии оснований участвуют в распределении доходов от коммерциализации ОИС в формах, определяемых законодательством, Политикой в области ИС БНТУ и заключенными договорами;
- выконваюць правы трэціх асоб на АІС, а ў выпадку ўстанаўлення фактаў парушэння такіх правоў, устараняюць наступствы такіх парушэнняў, калі такі абавязак ускладзены на работніка заканадаўствам або судом;
- здзяйсняюць іншыя дзеянні па забеспячэнні прававой аховы АІС, прадугледжаныя заканадаўствам, Палітыкай у галіне ІС БНТУ, іншымі лакальнымі прававымі актамі БНТУ, рашэннямі кіраўніцтва БНТУ, а таксама працоўнымі і грамадзянска-прававымі дамовамі БНТУ з працаўніком.
Навучэнцы БНТУ абавязаны выконваць заканадаўства Рэспублікі Беларусь і ўмовы заключаных з БНТУ грамадзянска-прававых дагавораў у галіне стварэння і выкарыстання АІС.
VIII . Забеспячэнне канфідэнцыйнасці звестак, якія складаюць камерцыйную таямніцу
У мэтах забеспячэння канфідэнцыйнасці звестак аб сакрэтах вытворчасці (ноу-хау), іншых РІД БНТУ можа заключаць абавязацельствы аб неразгалошванні камерцыйнай тайны з асобнымі катэгорыямі работнікаў, а таксама пагадненні аб канфідэнцыйнасці звестак, якія складаюць камерцыйную тайну, з контрагентамі.
Парадак устанаўлення рэжыму камерцыйнай тайны, склад звестак, якія падлягаюць ахове ў рэжыме камерцыйнай тайны, вызначаецца лакальнымі прававымі актамі БНТУ.
IX . Заключныя палажэнні
Палітыка ў галіне ІС БНТУ падлягае перагляду кожныя 3 (тры) гады.
Датэрміновы перагляд Палітыкі ў галіне ІС, у тым ліку ў сувязі са змяненнем заканадаўства, могуць ініцыяваць Рэктар, Прарэктар па навуковай рабоце, Дырэктар філіяла БНТУ "Навукова-даследчы політэхнічны інстытут".
Парушэнне палажэнняў Палітыкі ў галіне ІС БНТУ падлягае разгляду ў адпаведнасці з заканадаўствам у парадку, які прымяняецца ў БНТУ пры разглядзе парушэння лакальных прававых актаў.
Вырашэнне спрэчак адносна стварэння і кіравання ІС ажыццяўляецца ў адпаведнасці з лакальнымі прававымі актамі БНТУ.
У мэтах давядзення Палітыкі ў галіне ІС да ведама ўсіх зацікаўленых суб'ектаў яна падлягае размяшчэнню на Інтэрнет-сайце БНТУ ў глабальнай камп'ютарнай сетцы Інтэрнет.
Палітыка ў галіне інтэлектуальнай уласнасці Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта спампаваць .